ကုသိုလ္ ၊ အကုသိုလ္ ဆိုတာ ....

ကုသိုလ္ ဆိုတာ ... ေလာဘ၊ေဒါသ၊ေမာဟ မပါတဲ့ ကာယကံ၊၀ဇီကံ၊မေနာကံ အလုပ္ကိုေခၚတာ။

အကုသိုလ္ ဆိုတာ ... ေလာဘ၊ေဒါသ၊ေမာဟ ပါတဲ့ ကာယကံ၊၀ဇီကံ၊မေနာကံ အလုပ္ကိုေခၚတာ။

ေမတၱာသုတ္

ျဖစ္ေပၚလာပုံအက်ဥ္း

ရဟန္းငါးရာတို႔ ျမတ္စြာဘုရားထံမွာ ကမၼ႒ာန္းယူၿပီး ေတာအုပ္ႀကီးအတြင္း တစ္ပါးေက်ာင္းတို႔ျဖင့္ တရား အားထုတ္ၾကတယ္။ ရဟန္းတို႔ရဲ့ သီလေၾကာင့္ရုကၡစိုးနတ္တို႔လည္း သစ္ပင္တို႔အေပၚ ( ရဟန္းမ်ားထက္ ျမင့္ေသာ ေနရာ) တြင္မေနႏိုင္ၾကေတာ့ေပ။ တစ္ဆယ့္ငါးရက္မွ်ၾကာေသအခါ ရဟန္းေတာ္မ်ား ဝါဆိုမယ္ဆိုတာ ကို သိၾကေသာေၾကာင့္ ေၾကာက္လန္႔ထြက္ေျပးေအာင္ အမ်ိဳးမ်ိဳးေျခာက္လွန္႔ပါေတာ့တယ္။ ရဟန္းေတာ္မ်ားလည္း စိတ္တည္ၾကည္မႈ( သမာဓိ ) မရေသာေၾကာင့္ တရားကို ေကာင္းစြာ အားမထုတ္ႏိုင္ၾကေသာေၾကာင့္ ျမတ္စြာဘုရား ထံ လမ္းညႊန္မႈသြားယူရပါတယ္။ ရဟန္းမ်ားအတြက္ ထိုေတာအုပ္တြင္တရားရမည္ကို သိေတာ္မူ၍ ေမတၱာသုတ္ ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။

အဓိပၸါယ္မွတ္စု

သုတၱံ အပိုဒ္ ၁၊၂ တြင္ သုတၱံ အမႊန္း ႏွင့္ အက်ိဳးကို ေဖာ္ျပေပးထားပါတယ္။

အပိုဒ္ ၃၊၄ႏွင့္၅ တို႔တြင္ က်င့္ႀကံအားထုတ္သူ အတြက္ လုိအပ္တဲ့အခ်က္ေတြကို ထည့္ေဟာထားပါတယ္။ ကိုယ္ ႏႈတ္ ႏွစ္ပါး အလြန္အလြန္ရိုးသားေျဖာင့္မတ္ရမည္။ စိတ္သေဘာထားေကာင္းစြာေျဖာင့္မတ္ရမည္။ ကိုယ္ႏွင့္အသက္ကို မငဲ့ညာဘဲ သူေတာ္ေကာင္းတရားကို ျပဳလုပ္အားထုတ္စြမ္းႏိုင္ရမည္။ ဆိုဆုံးမလြယ္သူ ၊ ႏူးညံ့သိမ္ေမြ႔သူ၊ သူတစ္ပါးအေပၚ ေမာ္ၾကြားေထာင္လႊားေသာ မာန္မာနမရွိသူ ျဖစ္ေအာင္ေနရမည္။

ေရာင့္ရဲလြယ္သူ ၊ အမႈကိစၥနည္းသူ ၊ ေပါ့ပါးေသာ အသက္ေမြးျခင္းရွိသူ၊ ၿငိမ္သက္ေသာ အမႈယာရွိသူ ၊ ခြဲျခမ္း စိတ္ျဖာ ႏိုင္ေသာ ရဲရင့္ေသာ ဥာဏ္ပညာရွိသူ ၊ ရုန္႔ရင္းၾကမ္းတမ္းမႈမရွိသူ ၊ မက္ေမာတြယ္တာျခင္းမရွိသူ ျဖစ္ေအာင္ ေနထိုင္ေစပါတယ္။

အပိုဒ္ ၃၊၄ ကို ခ်ဳပ္လိုက္ရင္ေတာ့ အပိုဒ္ ၅ အစပိုင္း ( ဒိ႒ာ ဝါ ေယဝ အဒိ႒ာ ေယဝ ဒူေရ ဝသႏိ ၱ အဝိဒူေရ ) တြင္ ပညာရွိတို႔ ကဲ့ရဲ႕ ရႈတ္ခ်အပ္ေသာ တစ္စုံတစ္ခုေသာ မေကာင္းမႈကို အနည္းငယ္မွ်ေတာင္ မျပဳ လုပ္ အပ္ပါ ဘူးလို႔ ေဟာၾကားထားပါတယ္။

အပိုဒ္ ၅ ( ဘူတာဝ သမၻ ေဝသီ ဝ ) ဆိုတဲ့ ေနရာကေန အပိုဒ္ ၈ အဆုံးအထိက ေမတၱာပို႔ ထားပါတယ္။ လုံးစုံမ်ားစြာသတၱဝါ ၊ ေၾကာက္တတ္ မေၾကာက္တတ္ ၊ ရွည္ တို အလတ္ ၊ လူအခ်င္းခ်င္း လည့္ပတ္ျခင္း စသည္ျဖင့္ ေမတၱာပို႔ေပးျခင္းကို အပုိဒ္ ၈ အထိ ေဟာၾကားေပးထားပါတယ္။

ေမတၱာပို႔ရတြင္ ပြားမ်ားသူရဲ ႔ စိတ္ထားကအလြန္ အေရးႀကီးေၾကာင္းကို အပိုဒ္ ၉ တြင္ ဥပမာေပးၿပီး ေဟာထားပါတယ္။ မာတာယထာ နိယံပုတၱ မာယုသာ ဧက ပုတၱ မႏုရေကၡ သားတစ္ေယာက္တည္းေမြးထားတဲ့ မိခင္က သူ႔ရင္ေသြးကို အဖန္တလဲလဲ အတိုင္းအစ မရွိတဲ့ ေမတၱာနဲ႔ေစာင့္ေရွာက္သလိုမ်ိဳးပါ။ ကိေလသာ မာန မပါရွိ ၊ ရင္မွျဖစ္တဲ့ ျဖဴစင္တဲ့ စိတ္က ျဖစ္လာတဲ့ ေမတၱာပါ။

အပုိဒ္ ၁၀ ၊ ၁၁ ႏွင့္ ၁၂ တို႔တြင္ ေမတၱာ ကမၼ႒ာန္း ပြားေနသူ အတြက္ ထားမယ့္ စိတ္အေနထား၊ အမူအယာကို အေသး စိပ္ ထပ္ၾကည့္ႏုိင္ပါတယ္။

ေလာက ၃ ပါး ရွိ သတၱဝါမ်ားအေပၚတြင္လည္း အပိုင္းျခားမရွိ အတိုင္းအသိ တဲ့ ခ်စ္ခင္ျမတ္ႏိုးမႈ ေမတၱာပြား ေစရမွာျဖစ္ပါတယ္။

ေလ်ာင္း ၊ ထုိင္ ၊ ရပ္ ၊ သြား ဆိုတဲ့ အခ်ိန္ေတြမွာ အိပ္ငုိက္မႈမရွိတဲ့ ကာလအတြင္းမွာ ေမတၱာနဲ႔ယွဥ္ေသာ စိတ္ကို ထားေနျခင္း ဟာ ျမတ္ေသာေနထိုင္ျခင္း ( ျဗဟၼာ ဝိဟာရ )လို႔ ေဟာၾကားထားပါတယ္။

လႊဲမွားေသာ အယူတို႔မွ ကင္းၿပီး သီလ တရားျဖင့္ ေနထုိင္ျခင္းျဖစ္လုိ႔ ဥာဏ္အျမင္မွန္ကို ရေစႏိုင္ပါတယ္..


နိဂုံး
ေမတၱာသုတ္ ပါဠိေတာ္ႏွင့္ ယွဥ္တြဲ ဖတ္ရႈေလ့လာ လွ်င္ အဆင္ပိုေျပပါလိမ့္မယ္။ မွတ္စု သေဘာမ်ိဳးေရး ထားျခင္းေၾကာင့္ အက်ယ္ေရးထားေသာ စာအုပ္မ်ားကို ဖတ္ရတြင္လည္းေကာင္း ၊ သုတ္ေတာ္ကို ရြတ္ဖတ္ ပူေဇာ္ ရတြင္ အာရုံျပဳ ႏွလုံးသြင္းမႈတြင္ လည္းေကာင္း အက်ိဳးမ်ားႏိုင္ပါေစ။

မွတ္စရာ၊ဆင္ျခင္စရာ

ဌိတိသုခါ ၀ိပရိဏာမာ ဒုကၡာ။

တည္ေနစဥ္ ခ်မ္းသာတယ္ ၊ ေရြ႕ သြားရင္ ဆင္းရဲမယ္။

မဂ္တု ဆယ္ပါး

တရားအားထုတ္ေသာ ေယာဂီတို႔မွာ ဥာဏ္ ၾကည္လင္လာေသာအခါ သဒၶမၼပၸတရူက လို႔ေခၚတဲ့ တရားအတုေတြ (မဂ္အတုေတြ) ၀င္လာတတ္ၾကသည္။ မဂ္အတုမ်ားကား ၁၀ ပါး ရွိ၏။
၁။ ၾသဘာသ = အလင္းေရာင္
၂။ ဉာ ဏ = ဉာဏ္ထက္ျမက္ျခင္း
၃။ ပီတိ = ၀မ္းသာမႈ လြန္ကဲျခင္း
၄။ ပႆဒၶိ = ကိုယ္ စိတ္ ျငိမ္းေအးေနျခင္း
၅။ သုခ = တစ္ကိုယ္လံုး ခ်မ္းသာမႈ စိမ့္ေနျခင္း
၆။ အဓိေမာကၡ = လြန္ကဲေသာ ယံုၾကည္မႈ သဒၶါ ျဖစ္ျခင္း
၇။ ပဂၢဟ = လံု႔လ ၀ီရိယ ဇြဲထက္သန္ေနျခင္း
၈။ ဥပ႒ာန = စြဲျမဲေသာ သတိေကာင္းေနျခင္း
၉။ ဥေပကၡာ = ၀ိပႆ နဳေပကၡာ ႏွင့္ အာ၀ဇၨနဳေပကၡာ တို႔ ျဖစ္ျခင္း
၁၀။ နိကႏ ၱိ = ေရွ႕ ပိုင္း ကိုးမ်ိဳးကို ႏွစ္သက္တြယ္တာျခင္း

၀ိပႆနာအားထုတ္၍ ေယာဂီ၏ ဉာဏ္ ၾကည္လင္ေသာအခါ အျဖစ္အပ်က္ေတြကို ျမင္လာနိဳင္၏။ ထိုအခါ ဆိုခဲ့ျပီးေသာ မဂ္တု တစ္မ်ိဳးေသာ္ လည္းေကာင္း၊ ႏွစ္မ်ိဳးေသာ္ လည္းေကာင္း ျဖစ္ေပၚလာတတ္၏။
၀ိပႆနာ မကၽြမ္းက်င္သူတို႔က ' ဒါ မဂ္ပဲ ' ဟု ဆိုတတ္ၾက၏။ 'ေတာ္ျပီ' ဆိုျပီး ေရွ႕ ဆက္ အားမထုတ္ေတာ့။ ဤသို႔ေၾကာင့္ တရားမတိုးတက္ဘဲ ျဖစ္ေနတတ္ပါသည္။

(ဆန္းလြင္ စီစဥ္တင္ဆက္ေသာ ၀ိပႆနာရွဳနည္း လက္စြဲက်မ္း - မွ)

သရဏဂံု အဓိပၸါယ္

ဗုဒၶံ သရဏံ ဂစာၦမိ။

ဗုဒၶံ - သစၥာေလးပါး ျမတ္တရားကို ၊ ပိုင္းျခားထင္ထင္ ၊ ကိုယ္တိုင္ျမင္၍ ၊ ျမင္ေစေဟာၾကား ၊ ျမတ္စြာဘုရားကို၊

သရဏံ - ေဘးရန္ပယ္ေဖ်ာက္ ၊ ခ်မ္းသာေရာက္ေအာင္ ၊ ေစာင့္ေရွာက္ေတာ္မူတတ္သျဖင့္ အျမတ္ဆံုး ကိုးကြယ္ရာ ဟူ၍၊

ဂစာၦမိ - ယံုၾကည္သိမွတ္ ၊ ဆည္းကပ္ကိုးကြယ္ပါ၏ အရွင္ဘုရား။

ဓမၼံ သရဏံ ဂစာၦမိ။

ဓမၼံ - မဂ္ေလးတန္၊ ဖိုလ္ေလးတန္၊ နိဗၺာန္ပရိယတ္၊ ဆယ္ျဖာေသာ တရားေတာ္ျမတ္ကို၊

သရဏံ - ေဘးရန္ပယ္ေဖ်ာက္ ၊ ခ်မ္းသာေရာက္ေအာင္ ၊ ေစာင့္ေရွာက္ေတာ္မူတတ္သျဖင့္ အျမတ္ဆံုး ကိုးကြယ္ရာ ဟူ၍၊

ဂစာၦမိ - ယံုၾကည္သိမွတ္ ၊ ဆည္းကပ္ကိုးကြယ္ပါ၏ အရွင္ဘုရား။

သံဃံ သရဏံ ဂစာၦမိ။

သံဃံ - သမုတိသံဃာ၊ အရိယာသံဃာ ႏွစ္ျဖာေသာ သံဃာေတာ္ျမတ္အေပါင္းကို၊

သရဏံ - ေဘးရန္ပယ္ေဖ်ာက္ ၊ ခ်မ္းသာေရာက္ေအာင္ ၊ ေစာင့္ေရွာက္ေတာ္မူတတ္သျဖင့္ အျမတ္ဆံုး ကိုးကြယ္ရာ ဟူ၍၊

ဂစာၦမိ - ယံုၾကည္သိမွတ္ ၊ ဆည္းကပ္ကိုးကြယ္ပါ၏ အရွင္ဘုရား။

(ေဒါက္တာမင္းတင္မြန္ ၏ ျမတ္သရဏဂံု မွ)

ဗ်ာပါဒ ႏွင့္ အဗ်ာပါဒ ၀ိတက္

ဗ်ာပါဒ ဆိုသည္မွာ သူတပါးကို ပ်က္စီး ေစလို ၊ ေသေစလိုေသာ ေဒါသျဖစ္ပါသည္။ ထို ေဒါသႏွင့္ ယွဥ္ေသာ အၾကံကို "ဗ်ာပါဒ ၀ိတက္" ဟုေခၚပါသည္။

အဗ်ာပါဒ သည္ ေဒါသႏွင့္ ဆန္႔က်င္ဘက္ျဖစ္ေသာ ေမတၱာျဖစ္ပါသည္။ ထိုေမတၱာႏွင့္ ယွဥ္ေသာ အၾကံ ( သတၱ၀ါ အမ်ားကို ခ်မ္းသာေစလို ၊ ခ်မ္းသာေအာင္ ျပဳလုပ္လိုေသာ အၾကံ) မ်ားကို အဗ်ာပါဒ ၀ိတက္ ဟုေခၚပါသည္။

၀ိဇၹာ သံုးပါး (ဥာဏ္သံုးပါး)

၁။ ပုေဗၺနိ၀ါသာ နဳႆတိ ဥာဏ္
ေရွးေရွးဘ၀တို႔ ၌ ၾကံဳေတြ႔ ခဲ့သမွ်ကို ျပန္၍ ေအာက္ေမ့နိဳင္ေသာ ဥာဏ္

၂။ ဒိဗၺ စကၡဳ ဥာဏ္
နတ္မ်က္စိကဲ့သို႔ ေ၀းကြာေသာ အဆင္း ၊ ေသးငယ္ေသာ အဆင္းကို ျမင္နိဳင္ေသာ ဥာဏ္

၃။ အာသ၀ကၡယ ဥာဏ္
ကိေလသာ အာသေ၀ါ တို႔ ကို ကုန္ေစနိဳင္ေသာ အရဟတၱ မဂ္ ဥာဏ္

ဒိ႒ိမျပဳတ္ရျခင္းအေၾကာင္း

ျပင္ပ ၀တၳဳ ၊ ျပင္ပ ပုဂၢိဳလ္ တစ္ခုခုကို အားကိုးေနသမွ်
အဲဒီ အရာကသာ စိတ္ခ်မ္းသာမႈ ၊ ေကာင္းရာဂတိ ေပးနိဳင္တယ္လို႔
ယံုၾကည္ေနသမွ် မိစ ၦာဒိ႒ိ မျပဳတ္။ ။

အရွင္ေဆကိႏၵ
(မဟာသတိပ႒ာန္)

အ၀ိဇၨာ

သိသင့္တာကို မသိရင္ ... " အ၀ိဇၨာ "
မသိသင့္တာကို သိရင္ ... " အ၀ိဇၨာ "

ဓမၼေစတီဆရာေတာ္ ဘဒၵႏ ၱေကာသလႅ

ဘ၀မ်ားစြာ သံသရာ

ဘ၀မ်ားစြာ သံသရာမွာ
လူနတ္ခါခါ ျဗဟၼာမယြင္း
တက္ဆင္းဖူးခဲ့ျပီ။

ေလးဘံုပါယ္ရြာ ေခါက္ျပန္လာလည္း
တဏွာရွင္းရွင္း မကင္းေလေတာ့
ဘ၀ေတြခင္သည္။

ျမင္မွန္မရ သံသယမရွင္း
ဓေလ့စြဲေတြ မယြင္းေလေတာ့
လည္ေနဦးမေပါ့ (ဒီ) သံသရာ။

က်င္လည္စဥ္ကာလ
ဘ၀ကိုယ္စီမွာ
ဒုကၡေတြဟာ ရာေထာင္မက
ဆိုေနၾကလည္း ...
အနိစၥ မျမင္ အနတၱ မထင္သေရြ႕
ႏွင္ေဟ့ ဒီခရီး ဘယ္ေန႔ ျပီးမလဲ ...

အမွားယူစြဲ တလြဲကိုးကြယ္
"ငါ" စြယ္ မက်ိဳး မာနခိုးေတြနဲ႕
ေတြေ၀ေနခဲ့ အနႏ ၱ အသေခ်ၤ
မိုက္ေနသမွ် ...
မဆံုးနိဳင္ၾက ဘ၀ အေထြေထြ
ရေနဦးမည္မလြဲ..
ကဲ...
ဘယ္လို (ဘယ္ေန႔) လြတ္ေအာင္ရံုးၾကမလဲ .... ??? ။ ။

ေမာင္ဧည့္သည္

ေမတၱာ ႏွင့္ သစၥာ

* မိတ္ေဆြရဲ႕ ႏွလံုးသားမွ
ေပါက္ဖြားလာတဲ့ စိတ္ဓါတ္မ်ိဳးကို " ေမတၱာ " ။

* ပကတိ သရုပ္ကို ၊ မဖံုးမအုပ္ဘဲ၊
အရွိအတိုင္း ေဖာ္ထုတ္ေျပာတာ .. " သစၥာ " ။

(အရွင္ နႏၵမာလာဘိ၀ံသ)

ဥပါဒါနကၡႏၶာငါးပါး ႏွင့္ ဝိပႆနာ

သတၱဝါတို႔ရဲ႕ စြဲလမ္းမႈ( ဥပါဒါန္ ) တရားက ခႏၶာ ငါးပါး အေပၚမွာ တဏွာ၊ဒိ႒ိ တို႔ရဲ႕ ျခယ္လွယ္မႈေၾကာင့္ အဝိဇၨာ တရားေတြ နဲ႔ သံသရာစက္ကို လည္ေစခဲ့ပါတယ္။

ခႏၶာငါးပါး ( ရုပ္၊နာမ္ ႏွစ္ပါး ) တရားေတြအေပၚမွာ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ စြဲလမ္းမႈကို အမီွျပဳ၍ ဥပါဒါနကၡႏၶာငါးပါးမွာ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ အေၾကာင္းအရာတိုင္းဟာ ဝိပႆနာ ရႈရမဲ႔ တရားေတြပါ..

ရုပ္၊နာမ္ တရားအေပါင္းတို႔အေပၚမွာ တဏွာက သာယာမႈျဖင့္လည္းေကာင္း၊ ဒိ႒ိက အထင္အျမင္မွားျဖင့္လည္းေကာင္း စြဲလမ္းမႈ ( ဥပါဒါန္ ) ျဖစ္ေစပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္လည္း ဥပါဒါနကၡႏၶာ ဟာ သတၱဝါေတြအေပၚမွာအစဥ္မျပတ္ ေတြ႔ေနရမဲ့ တရားအစုေတြပါ။

ခႏၶာငါးပါးနဲ႔ ဥပါဒါန္၊တဏွာ၊ဒိ႒ိ အလုပ္လုပ္ပုံေလးကို ဒီေနရာမွာ အၾကမ္းဖ်င္းေျပာၾကည့္ရေအာင္။ ရုပ္တရားတစ္ခုကိုျမင္တယ္ဆိုၾကပါဆို႔။ ( ဓါတ္ သေဘာေတြကို ေနာက္ပိုင္း အခ်ိန္ရတဲ့အခါ ထပ္ေဆြးေႏြးပါမယ္ )။ ျမင္ စတြင္ ျမင္သိရုံမွ်စိတ္ ဝိညာဏကၡႏၶာ နာမ္ခႏၶာ တစ္ခုစေပၚပါၿပီ၊ ျမင္လို႔ေကာင္းတာ မေကာင္းတာကိုလုိက္ၿပီးဆုံးျဖတ္ၿပီးရင္ ခံစားတဲ့ ေဝဒနာကၡႏၶာ ေပၚလာတယ္၊ အဲဒီ အာရုံကေလးကိုလည္း မွတ္သားလိုက္ျပန္ေတာ့ သညာကၡႏၶာ ၊ ကာလေလးတစ္ခုအတြင္းမွာ ျမင္ေအာင္လို႔စူးစိုက္၊အားထုတ္ၿပီး ႏွလုံးသြင္းထားရတာမို႔ ေနာက္ဆုံးမွာ သခၤါရကၡႏၶာ ေပၚပါတယ္။

ျမင္ခိုက္မွာ မရႈလုိက္မိတဲ့အခါမွာ ထိုရုပ္တရားဟာအရင္ကလည္းရွိေနတယ္ အခုလည္းရွိ ေနတယ္ဆိုတဲ့ ခိုင္ၿမဲတဲ့ အယူရွိသြားတယ္။ ျမင္ရမႈ၊ခံစားရမူ၊မွတ္သားရမႈ၊အားထုတ္ရမႈအေပၚမွာ လည္း ငါလုပ္ေနတယ္လို႔မွတ္သားတယ္။

ထိုအတူ ၾကား၊နံ၊စား၊ေတြ႔ထိ၊ၾကံသိ ခ်င္းေတြအေပၚမွာလည္း တဏွာ၊ဒိ႒ိ ေတြျဖစ္ေစပါတယ္။

အမွန္အတိုင္း သိမွတ္ေန ရႈမွတ္ေန မွသာလွ်င္ ဝိပႆနာဥာဏ္ျဖစ္မွာပါ။ စြဲလမ္းႏိုင္ရာ၊ငါးခႏၶာ မွန္စြာရႈ၍ ဝိပႆနာဥာဏ္ ေတြတိုးပြားႏိုင္ၾကပါေစ။

ေဝါဟာရ

စြဲလမ္းႏိုင္တဲ့ ခႏၶာငါးပါး ( ရုပ္၊ေဝဒနာ၊သညာ၊သခၤါရ၊ဝိညာဏ္ )၊

သံသရာ နယ္ကိုခ်ဲ႔ေစတဲ့ တရားေတြက အဝိဇၨာ ႏွင့္ တဏွာ

ဥပါဒါန္ ( စြဲလမ္းမႈ )..

တဏွာ ( တပ္မက္လိုခ်င္မႈ )..

ဒိ႒ိ ( လြဲမွားစြာ ယူဆမႈ ).



အညႊန္း

ဝိပႆနာ အေျခခံတရားေတာ္
မဟာစည္ ဆရာေတာ္ ဘုရားႀကီး

အဘိဇၥ်ာ ၊ ဗ်ာပါဒ ႏွင့္ မိစ ၦာဒိ႒ိ

အေတြးနဲ႔ ပတ္သက္လာရင္ အေတြးသံုးမ်ိဳးကို မေတြးနဲ႔တဲ့ ၊ ေတြးလို႔ရွိရင္ လူျဖစ္က်ိဳး မနပ္ ျဖစ္လိမ့္မယ္။

- မေကာင္းတဲ့ အေတြးဟာ ဘာလဲ ဆိုရင္ သူမ်ားပစၥည္း ကိုယ့္ပစၥည္း ျဖစ္ခ်င္တဲ့ အေတြး ၊ ဒါကို အဘိဇၥ်ာ လို႔ေခၚတယ္။ အဘိ ဆိုတာ သူမ်ားပစၥည္းကို ဦးတည္ျပီး ၊ ဇၥ်ာ ရခ်င္တဲ့ စိတ္နဲ႔ စိတ္ကူးတယ္ လို႔ ဆိုလိုတာ။
သူမ်ားပစၥည္းကို ကိုယ္ပိုင္ဆိုင္ခ်င္တဲ့ အေတြးဟာ ဘာကို ျဖစ္ေစတတ္တဲ့ အေတြးလဲ၊ သူခိုး ဓားျပ ျဖစ္ေစတဲ့ အေတြး မျဖစ္ဘူးလား၊ ေအး ... အဲဒီ အေတြးဟာ အႏ ၱရာယ္ ရွိတဲ့အေတြး ၊ အကုသိုလ္ အေတြး ၊ မေနာဒုစရိုက္ လို႔ ေခၚတယ္၊ သူမ်ား ပစၥည္းကို ကိုယ့္ ပစၥည္း ျဖစ္လိုမႈ ဆိုတဲ့ အေတြး ေတြးမိလို႔ ရွိရင္ ဒီ အေတြးဟာ မွားတယ္။ ဒီ အေတြးမ်ိဳး မေတြးသင့္ဘူး။ ဒီ အေတြးကို ေရွာင္ရမယ္။

- ေနာက္ ဗ်ာပါဒ ၊ ဘာလဲဆိုရင္ ကိုယ္နဲ႔ မတည့္တဲ့ လူတစ္ေယာက္ စိတ္ထဲေပၚလာရင္ "ဟာ ဒီေကာင္ ေသသြားရင္ ေကာင္းမွာပဲ ၊ ဒီေကာင္ စီးပြားေတြပ်က္သြားရင္ ေကာင္းမွာပဲ။ ဒီေကာင္ ဒုကၡေရာက္ ေထာင္က်သြားရင္ ေကာင္းမွာပဲ " ဆိုတဲ့ အေတြး ၊ ဒီ အေတြးမ်ိဳး တစ္ခ်ိဳ႕ မေတြးၾကဘူးလား ။ အဲဒီ အေတြးကို ဗ်ာပါဒ အေတြးလို႔ ေခၚတယ္။ အဲဒီ အေတြးမ်ိဳး ကို ေရွာင္ရွားဖို႔ လိုတယ္။ လူျဖစ္က်ိဳး နပ္ဖို႔ ရန္ အတြက္ အဲဒီ အေတြးမ်ိဳး မေတြးမိေစနဲ႔။

- ေနာက္ တစ္ခုက "မိစ ၦာဒိ႒ိ" ၊ မိစ ၦာဒိ႒ိ ဆိုတာ ကိုယ္လုပ္တာ ကိုယ္နဲ႔ ဆိုင္တယ္ လို႔ မေတြးဘူး။ ေကာင္းတာလုပ္လဲ ေကာင္းတာ မျဖစ္ပါဘူး။ မေကာင္းတာ လုပ္လဲ ေကာင္းတာျဖစ္တာပဲ၊ မေကာင္းတဲ့ လူေတြ ၾကီးပြားေနတာ ရွိတာပဲ၊ ေကာင္းတဲ့ လူေတြ ဒုကၡေရာက္ေနၾကတယ္ .. စသည္ျဖင့္ ကံကို မ်က္စိလည္ေနတတ္ၾကတယ္။
တကယ္ေတာ့ မေကာင္းတာလုပ္ျပီး ၾကီးပြားေနတာေတြဟာ တစ္ခ်ိန္တုန္းက ေကာင္းတာ လုပ္ခဲ့လို႔ ေကာင္းက်ိဳးကို ခံစားေနရတယ္လို႔ ဒီလို တြက္ရမယ္။ ဟုတ္တယ္ မို႔လား၊ ကိုယ္က ခုမွ ေကာင္းတာေတြလုပ္တာ ၊ အက်ိဳး မေပးေသးဘူး။ အခုမွ သရက္ပင္စိုက္တာ၊ သရက္သီး စားရပါ့မလား။ မစားရပါဘူး။ ေကာင္းတာ အခုမွ လုပ္တာ၊ မေကာင္းတာေတြ ၾကံဳေနရတယ္။ အတိတ္က မေကာင္းတာေတြ ဘယ္ေလာက္ လုပ္ခဲ့မွန္းမွ မသိတာ။
မွန္ကန္တဲ့ အေတြးမွာ ကံဆိုတာ ရွိတယ္။ ကံကို ျငင္းပယ္တာ အကိရိယ ဒိ႒ိ လို႔ ေခၚတယ္။ ကုသိုလ္ဆိုတာ မရွိပါဘူး ၊ အကုသိုလ္ ဆိုတာ မရွိပါဘူးဆိုတဲ့ ျငင္းပယ္တဲ့ ၀ါဒကို အကိရိယ ၀ါဒ လို႔ ေခၚတယ္။ အကိရိယ ဒိ႒ိ ဆိုတာ ကံကို လံုး၀ မယံုဘူးေလ။ ေနာက္ နတၳိကဒိ႒ိ ဆိုတာ ကံရဲ႕ အက်ိဳးတရားကို လက္မခံဘူး၊ မေကာင္းတာ လုပ္လဲ မေကာင္းက်ိဳး မျဖစ္ဘူး ေကာင္းတာလုပ္လဲ ေကာင္းက်ိဳး မျဖစ္ဘူး လို႔ အက်ိဳးတရားကို ျငင္းပယ္တဲ့ ၀ါဒ။ ေနာက္တစ္ခုက အေဟတုကဒိ႒ိ ၊ အေၾကာင္း တရားကို ျငင္းပယ္တာ၊ ေပါင္းလိုက္လို႔ ရွိရင္ ကံ ႏွင့္ ကံ၏ အက်ိဳးကို ျငင္းပယ္တဲ့ ပုဂၢိဳလ္ ဟာ မိစ ၦာ ဒိ႒ိ အျမင္ရွိသူသာ ျဖစ္တယ္။
အဲဒီလို မိစ ၦာဒိ႒ိ အယူ၀ါဒ ရွိတဲ့ ပုဂၢိဳလ္တစ္ေယာက္ဟာ ေကာင္းရာ သုဂတိေတာင္ မေရာက္နိဳင္ဘူးတဲ့၊ သူသြားရမယ့္ လမ္းကေတာ့ အပါယ္ (၄) ဘံုပဲ။ ဘာလို႔ တုန္းဆိုေတာ့ သူက ကံကို ျငင္းပယ္ထားေတာ့ သူလုပ္ခ်င္တာ လုပ္ေတာ့မွာေလ။ လုပ္ခ်င္ရာလုပ္တယ္ဆိုတဲ့ ေနရာမွာ လူေတြက ဘာလုပ္ခ်င္သလဲ ဆိုရင္ မေကာင္းတာဘဲ လုပ္ခ်င္ၾကတာ မ်ားတယ္ေလ။ အဲဒီ ေတာ့ သူလုပ္ခ်င္တာလုပ္ေတာ့မယ္။

လူဆိုတာ အထိန္းအကြပ္နဲ႔ေနရတယ္။ အထိန္းအကြပ္ မရွိဘဲ လုပ္ခ်င္တာလုပ္ဆိုရင္ မေကာင္းတာပဲ လုပ္ၾကေတာ့မယ္။ ေကာင္းတာဆိုတာ ေရဆန္ ေလွာ္ခတ္ရတာနဲ႔ တူတယ္။ အထက္ဆန္တက္ရတာ။ ေရဆန္ဆိုတာ သြားလို႔ ခက္တဲ့ ေနရာတစ္ခုေပါ့ေနာ္။ မေကာင္းတာ လုပ္တယ္ဆိုတာ ေရစုန္နဲ႔ တူတယ္။ လြယ္တယ္ ၊ ေမွ်ာခ်ရံုပဲ။

ေအး ... ဒါေၾကာင့္မို႔ အေတြးနဲ႔ ပတ္သက္လာလို႔ရွိရင္ ခုနက ေျပာတဲ့ အေတြးေတြ မေတြးနဲ႔တဲ့၊ ေတြးမိျပီဆိုရင္ မေကာင္းတဲ့ စိတ္ဓါတ္ေတြ ကိုယ့္ သႏ ၱာန္မွာ ကိန္း၀ပ္သြားတယ္။ ကိန္း၀ပ္သြားလို႔ ရွိရင္ အေၾကာင္းရွိက ေပၚလာလိမ့္မယ္။ အေၾကာင္းရွိက ေပၚတယ္ဆိုတာနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ကိုယ့္ကိုယ္ကို ေတြးၾကည့္ပါ။

အရွင္ နႏၵမာလာဘိ၀ံသ

၀ိပႆနာဆိုတာ

၀ိပႆနာဆိုတာ ခႏၶာမွာ
ပညာေရွ႕ သြားရွဳရမည္။
ပညာေရွ႕ သြားရွဳသူအား
ႏွစ္ပါး ရုပ္နာမ္ ေတြ႔ရမည္။
ရုပ္နာမ္ မွန္စြာ ျမင္ေတြ႔လာ
ဥာဏ္ဟာတက္လာသည္။
ရုပ္နာမ္ျခင္းရာသိဖို႔ရာ
ဆက္ကာၾကိဳးစားရွဳရမည္။
အခိုင္းသမားနာမ္တရား
လုပ္သား ရုပ္ျဖစ္သည္။
ရုပ္နာမ္ႏွစ္ျဖာ ခိုင္းလုပ္တာ
ဆက္ကာရွဳရမည္။
ခိုင္းသားနာမ္လည္း ခိုင္းရင္းပဲ
မျမဲပ်က္ရသည္။
လုပ္သားရုပ္လည္း လုပ္ရင္းပဲ
မျမဲပ်က္ရသည္။
ရုပ္နာမ္ျခင္းရာ ျမင္ေတြ႔လာ
ဥာဏ္မွာ ျငီးေငြ႕ ရေပမည္။
ျငီးေငြ႕ ပ်င္းလာ တပ္မက္တာ
ကင္းကာ နိဗၺာန္ ရေပမည္။ ။
(ဓမၼဒူတ ဆရာေတာ္ၾကီး ေဟာၾကားေသာ လမ္းညႊန္တရားေဆာင္ပုဒ္မ်ား - မွ)

မ်က္ေျဖသံေ၀ဂ လကၤာ

သူတည္းတစ္ေယာက္ ေကာင္းဖို႔ေရာက္မူ
သူတစ္ေယာက္မွာ ပ်က္လင့္ကာသာ
ဓမၼတာတည္း။
ေရႊအိမ္နန္းႏွင့္ ၾကငွာန္းလည္းခံ
မတ္ေပါင္းရလ်က္ ေပ်ာ္စံရိပ္ျငိမ္
စည္းစိမ္မကြာ မင္းခ်မ္းသာကား
သမုဒၵရာ ေရမ်က္ႏွာထက္
ခဏတက္သည့္ ေရပြက္ပမာ
တစ္သက္လ်ာတည္း။
ၾကင္နာသနား ငါ့အားမသတ္
ယခု လႊတ္လည္း မလြတ္ၾကမၼာ
လူတကာတို႔ ခႏၶာခိုင္ၾကည္
အတည္မျမဲ ေဖာက္လြဲတတ္သည္
မခၽြတ္စသာ သတၱ၀ါတည္း။
ရွိခိုးေကာ္ေရာ္ ပူေဇာ္အကၽြန္
ပံခဲ့တုန္၏ ခိုက္ၾကံဳ၀ိပါတ္
သံသရာစက္၌ ၾကိဳက္လတ္တံုမူ
တံု႔မယူလို ၾကည္ညိုစိတ္သန္
သခင္မာန္ကို ခ်န္ဘိစင္စစ္
အျပစ္မဲ့ေရး ခြင့္လွ်င္ေပး၏
ေသြးသည္ အနိစၥာ
ငါ့ခႏၶာတည္း။ ။

အနႏ ၱသူရိယ အမတ္ၾကီး

သခၤါရ

မေန႔ကပဲ
မနက္ကေလးတင္ပဲ
ခုနကေလးတင္ပါပဲ
.....
ငါ အခါခါ ေဆာက္ခဲ့
ဂုဏ္ေတြ .. ေငြေတြ ..
အတၱေတြ
ၾကည့္လိုက္..
ခု ..
ဘာမွမရွိေတာ့ဘူး..။ ။
ေမာင္ဧည့္သည္